اما و اگرهای مصرف روان‌گردان‌ها

این که چرا مواد روانگردان در میان جوان‌ترها طرفداران بیشتری دارد مربوط به ذات این مواد و هیجانات خاصی است که تولید می‌کند.

پس طبیعتا در هر کشوری که رشد مواد صنعتی داریم سن اعتیاد هم پایین می‌آید. بویژه آن که برخی از این قبیل مواد را حتی در آشپزخانه‌های زیرزمینی هم می‌توان تولید کرد و دسترسی به آن آسان است.

برخی علت رواج ماده مخدر متامفتامین (شیشه) یا دیگر روانگردان‌ها را نیاز جوانان به شادی می‌دانند و از آنجا که موادی چون شیشه باعث ترشح هورمون دوپامین و نشئگی همراه با افزایش انرژی و شادی می‌شود، برخی افراد که زمینه‌های افسردگی دارند برای خلاصی از احوال بدشان به این دسته مخدرها یا بهتر بگوییم محرک‌ها روی می‌آورند.

بویژه این که بیشتر داروهای ضدافسردگی بین دو تا چهار هفته زمان احتیاج دارند تا اثرات بهبودی در بیمار را نشان دهند، اما مواد روانگردان بسرعت اثر می‌کند.

دلیل آن کمبود آموزش در این زمینه است. ما نیازمندیم آموزش در این زمینه را از حوزه دولتی به بخش خصوصی بکشانیم. باید تعداد سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO) را در سطح کشور بیشتر کنیم و تمرکز را روی پیشگیری و درمان بگذاریم که این از طریق تسهیل و سرعت بخشیدن به روند ارائه مجوز برای این مراکز درمانی خصوصی میسر است.

به این صورت دولت فقط جنبه نظارتی خواهد داشت و این به توسعه در این زمینه کمک کرده و تعداد مراکز غیرمجاز را که هم‌اکنون حدود 800 مرکز ذکر شده، مشخصا کاهش خواهد داد.

نکته مهم دیگر علاوه بر بحث آموزش، کار تخصصی در این زمینه است. ما به ترجمه کتب تخصصی مربوط به اعتیاد یا تدوین آن در کشور نیاز داریم.

آن هم برای همه گروه‌ها اعم از درمانگران، مددکاران، مددجویان، روان‌شناسان، بهیاران، پرستاران، پزشکان و کسانی که در زمینه پیشگیری فعالیت می‌کنند.

برای دیگر اقشار جامعه و حتی قشر کم‌سواد هم باید متناسب با سطح درک و دانش آنها کتب تخصصی آگاهی‌دهنده در رابطه با سوءمصرف مواد تهیه شده و در اختیارشان قرار بگیرد.

مجلس هم باید بودجه بیشتری در حوزه کاهش تقاضا در کشور هزینه کند. مجموعه این فرآیندها ما را به سمت موفقیت نزدیک می‌کند.

دوپینگ مغزی با داروی ریتالین

بعضی دانشجویان از داروهایی چون ریتالین یا ترامادول برای نخوابیدن شب امتحان و درس خواندن استفاده می‌کنند که آسیبی قوی‌تر از مخدرهای سنتی دارد و میزان اعتیاد به آن بسیار جدی است.

ریتالین و روانگردان‌هایی از دسته آمفتامین هم باعث بی‌اشتهایی می‌شود.به همین سبب بعضی خانم‌ها در حالی که از محتوای قرص‌های لاغری بی‌خبرند، از داروهایی که در آن از محصولات آمفتامین استفاده شده مصرف می‌کنند و متاسفانه اسیر و گرفتار عوارض سوء آن
می‌شوند.

پرداختن به این که چرا تعداد زنان مصرف‌کننده مواد مخدر نسبت به گذشته بیشتر شده، پرسشی‌ است که حوزه‌های مختلفی چون روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و جرم‌شناسی را دربرمی‌گیرد.

دکتر سعید صفاتیان - ضمیمه سیب