شماره 98 یعنی افتخارم ایران

شاید در ابتدای ورود حامد حدادی به NBA باور این خبر برای خیلی‌ها سخت بود اما روزی که حامد حدادی به NBA رفت همگان حضور یک ایرانی را در بسکتبال آمریکا باور کردند. با رفتن حدادی بهNBA نوع نگاه اهالی بسکتبال در رهسپار شدن بازیکنان ایرانی به لیگ‌های مختلف دنیا عوض شد. به‌‌ دلیل همین باور بود که فرانسوی‌ها از صمد نیکخواه‌بهرامی برای بازی در تیم شوله دعوت کردند و یا ارسلان کاظمی روانه لیگ دانشگاه​های آمریکا شد تا شایستگی‌های بسکتبال ایران را درعرصه‌های بین‌المللی ثابت کند.حامد حدادی شش فصل را در NBA سپری کرده است و مانند سال‌های قبل که بعد از اتمام کارش در NBA به ایران بازمی گردد، امسال هم به ایران بازگشت تا در تمرینات تیم ملی بسکتبال شرکت کند.او این روزها در اردوهای تیم ملی برای آماده‌سازی بازی‌های جام ملت‌های آسیا به سایر اعضای تیم روحیه می‌دهد، ضمن آن‌که حضورش اعتماد به نفس سایر بازیکنان حاضر در اردو را بالا می‌برد.

باز هم سر زده آمدی، آن هم در بازی استقلال ـ داماش؟

می‌خواستم زودتر به ایران بیایم اما مشکلاتی داشتم که مانع آمدنم شد.اخبار استقلال را دنبال می‌کنم چون یک استقلالی‌ام و در آن روز می‌دانستم جشن قهرمانی استقلال برگزار می‌شود بنابراین بهترین فرصت بود تا اقامت چند هفته‌ای در ایران را با تماشای بازی تیم محبوبم آغاز کنم. خیلی وقت بود به استادیوم نرفته بودم، پس چه روزی بهتر از روزی که استقلال جشن قهرمانی برپا می‌کرد. دوست داشتم بروم استادیوم و بین آن همه تماشاگر بنشینم و استقلال را تشویق کنم.

امسال در NBA به تو سخت گذشت. با ممفیس شروع کردی؛ بعد تورنتو نرفته سر از فینیکس درآوردی.

انتقال من یک بسته پیشنهادی بود که بین باشگاه ممفیس با دو باشگاه دیگر رد و بدل شد. در تورنتو شرایط مهیا نبود و بلافاصله انتقالم به فینیکس سانز صورت گرفت.

ممفیس این روزها فینال کنفرانس غرب را با سن آنتونیو برگزار می‌کند. دوست داشتی اکنون همراه تیم سابقت بودی؟

من سال‌ها در ممفیس بازی کردم و با بازیکنان این تیم روابط دوستانه خوبی دارم. اکنون با هم در ارتباط هستیم و من بعد از هر بازی با بازیکنان ممفیس صحبت می‌کنم. دوستان خوبی آنجا دارم که فراموششان نمی‌کنم.

بازی در فینال غرب شرایط خاصی دارد.ممفیس این شرایط را از چند فصل پیش بوجود آورد؟

بله ما در این دوره‌های اخیر در پلی آف بازی‌های خوبی برگزار کردیم و فینال غرب برای ممفیس اتفاقی نیست. دو سال پیش همین تیم سن آنتونیو را حذف کرده بودیم.

سن آنتونیو ستاره‌های بیشتری به نسبت ممفیس دارد.

البته. آنجا بازیکنانی مانند تیم دانکن، جینوبلی و تونی پارکر بازی می‌کنند، اما ممفیس به نسبت تیم برتر است. ممفیس روند خوبی را طی کرده است و در بازی‌های خانگی به مراتب بهتر نتیجه می‌گیرد.

رویارویی با ستاره‌های بزرگ در NBA مثل تیم دانکن برای بازیکنی مثل تو چه شرایطی می‌خواهد؟

مهم‌ترین نکته مسائل روحی ـ روانی است.بازیکنی مانند دانکن که سال‌هاست در NBA بازی کرده و قهرمان شده است، بالطبع باتجربه شده و اعتماد به نفس بالایی هم پیدا کرده است.بازیکنان بین‌المللی در بسکتبال آمریکا از این ویژگی‌ برخوردارند و روی این اصل در NBA به ثبات می‌رسند.

تو هم به‌عنوان بازیکن بین‌المللی در سال 2008 و در بازی‌های المپیک پکن روانه NBA شدی. فضای NBA با بازی‌های ملی چقدر تفاوت دارد؟

همان سال بود که ممفیس به من پیشنهاد داد.راستش تا پیش از آن رویای NBA را در سر داشتم. از زمین‌های اهواز که پابرهنه روی آسفالت داغ بازی می‌کردم تا علاقه‌ام به دروازه‌بانی فوتبال همه در ذهنم مرور می‌شود. وقتی بسکتبال را جدی‌تر دنبال کردم صبح‌های جمعه می‌نشستم پای تلویزیون و بازی‌های NBA را نگاه می‌کردم. از بازی شکیل اونیل خوشم می‌آمد.

با «شک» یک نوع همذات پنداری می‌کردی؛ چون قد و قامت او مثل تو بود یا در پست تو بازی می‌کرد؟

زمان من اونیل در پست سنتر یک نمونه بود. او با دانک‌هایش ثابت کرد بازیکنانی با قامت من باید توپ را با قدرت وارد سبد کنند. وقتی برابر شک بازی کردم، یکی از همان رویاهایم در بسکتبال تحقق پیدا کرد و بعد از آن به‌دنبال رویاهای دیگرم براه افتادم.

چقدر در این راه موفق بودی؟

اکنون که نگاه می‌کنم خیلی. روزی باورم نمی‌شد در NBA بازی کنم اما شش فصل از بازی کردنم در این لیگ گذشته است. روزهای سختی را پشت سر گذاشتم. بعضی وقت‌ها دوست داشتم برگردم اما یک نیرویی مدام مرا به جلو می‌کشید. پاهایم را سفت کردم و ایستادم.

لحظاتی را که می‌گویی برایت سخت بودند تجسم کنم. بخصوص زمان‌هایی که در ممفیس به تو کم بازی می‌رسید یا اصلا نمی‌رسید.

من خوب تمرین می‌کردم.انتظار داشتم خوب بازی کنم اما بازی به من نمی‌رسید. تابستان‌ها درگیر بازی‌های تیم ملی بودم و به​دلیل مشکلات ویزا دیر به اردو ملحق می‌شدم که این باعث ناراحتی مربی می‌شد. نمی توانستم به موقع تمرین کنم اما این مشکل دست خودم نبود. من تلاش خودم را می‌کردم و خیلی‌ها بعد از همان دقایق کمی که بازی می‌کردم به من می‌گفتند حامد بد بازی نکردی.

در این اواخر کمتر از وضع موجود در ممفیس انتقاد می‌کردی. آیا یک جور سازش با محیط بود یا این مساله به جنبه حرفه‌ای گری تو باز می‌گردد؟

من همان موقع‌ها هم انتقاد نکردم بلکه برایم جای سوال بود که چرا کم بازی می‌کنم. هر مربی ای نظر و عقیده‌ای دارد.در تیم ما لیونل هالینز اعتقادش این بود که از من کمتر استفاده کند.چهار سال و نیم برای او بازی کردم.من حرفه‌ای هستم، بنابراین باید وقت بازی بگیرم. یعنی این بازیکن است که در تیم خودش را اثبات می‌کند و وقت بازی می‌گیرد. بسکتبال بازی استفاده از فرصت‌هاست.

بعد از جدایی از ممفیس مدتی را برای انتقال به تورنتو از دست دادی. آیا این فاصله زمانی جدایی از ممفیس، سرگردانی در تورنتو و بعد بازی در فینیکس به عملکردت لطمه زد؟

در بازی‌های NBA یک روز را هم از دست بدهی، ضرر کرده‌ای چه برسد به 20 روز. وقتی به فینیکس رسیدم اتفاقی بد برای دو بازیکن هم پست من در این تیم افتاد. هر دو نفر مصدوم شدند و من بیشتر بازی کردم.البته فینیکس در رتبه بندی این فصل اصلا جایگاه خوبی نداشت اما برای من فرصت خوبی بود تا بیشتر بازی کنم و به بازی‌های رسمی بازگردم.

چرا ممفیس در یک فصل شش بازیکن را عوض کرد؟

به‌دلیل تغییر و تحولاتی که در سطح مدیران باشگاه اتفاق افتاد.

خیلی از ایرانی‌ها دوست داشتند تو را در تورنتو ببینند.

تلاش‌هایی صورت گرفت اما انتقالم از ممفیس به تورنتو به‌دلیل مشکلات ویزا انجام نشد.

به نظر می‌رسید همین بلاتکلیفی در بازی‌های اول تو در فینیکس تاثیر منفی گذاشت.

ناآماده بودم ولی به من می‌گفتند خوب بازی کن تا خودت را نشان بدهی. فکر می‌کنم این اواخر سه، چهار بازی خوب انجام دادم و دوست دارم بهتر از این ظاهر شوم. این تابستان بسیار مهم است چون قراردادم تمام می‌شود و باید قرارداد دیگری منعقد شود.

در فینیکس همان فرصت‌هایی را که از آن صحبت کردی برای خودت ساختی اما این تیم در دوره‌های اخیر افت زیادی داشت.

از باخت‌های تیم ناراحت بودم اما از این‌که بازی می‌کردم خوشحال. فینیکس در سال‌های قبل خوب نتیجه می‌گرفت اماچند دوره است که در حال بازسازی است و بالطبع دوران بازسازی تیم زمان می‌خواهد.

قراردادت تمدید می‌شود؟

مشخص نیست. قرارداد من با ممفیس است ولی فینیکس موظف است قرارداد من را پرداخت کند. من آپشن تیم فینیکس هستم و این تیم تا مدتی فرصت دارد مرا برای فصل بعد نگه دارد یا نه، به همین دلیل هنوز مشخص نیست فصل بعد برای این تیم بازی کنم یا خیر.

نگاه این روزها با دورانی که تازه وارد NBA شده بودی چه تفاوت‌هایی کرده است؟

ببینید بهترین‌های بسکتبال در لیگ NBA هستند. تبلیغات زیادی می‌شود و هر روز روزنامه‌ها، سایت‌ها و رادیو و تلویزیون در سطح بسیار گسترده جهانی این رویداد را در حین برگزاری پوشش می‌دهند. توجه به بازی‌هایNBA زیاد است، بنابراین افرادی که در این لیگ بازی می‌کنند باید دارای شاخص‌های ویژه‌ای باشند. یعنی فعالیت‌هایشان باید باثبات باشد و در جهت تثبیت موقعیت خود گام بردارند.

در ایران خیلی‌ها انتظار دارند بیشتر بازی کنی.بویژه این نگاه را زمانی که در ممفیس بودی، داشتند؟

مگر قبل از من چند بازیکن ایرانی وارد NBA شده بودند؟ مردم مرا می‌بینند و می‌گویند اگر بنا به نیمکت نشینی بود در یکی از تیم‌های ایرانی یا اروپایی بازی می‌کردی.رادیو و تلویزیون ما باید به مردم آگاهی بدهد. بازی‌هایNBA را پخش کند و در روزنامه‌ها اخبار و تحلیل‌های درست از NBA چاپ شود. این‌گونه مردم NBA را بهتر می‌شناسند. آن وقت بهتر می‌توانند تحلیل کنند چرا حدادی کمتر بازی کرده است.

تو همیشه شماره 15 می‌پوشیدی اما در فینیکس شماره​ات را به 98 تغییر دادی. علت این تغییر رای چه بود؟

از بچگی شماره 15 را دوست داشتم.در بسکتبال آماتور این آخرین شماره بازیکنان است و من دوست داشتم آخرین باشم. در ممفیس کسی 15 نمی‌پوشید و کارم برای انتخاب شماره راحت بود اما در تورنتو آنها بازیکن شماره 15 داشتند. تصمیم گرفتم این عدد را برعکس کنم و 51 بپوشم. وقتی بازی کردنم در تورنتو فراهم نشد در فینیکس به اتفاق دوستانم در شبکه اجتماعی شماره 98 را انتخاب کردم که کد ایران است. در مدت اقامتم در فینیکس و بازی در این تیم هرکس از من می‌پرسید چرا 98، می‌گفتم افتخارم همراه داشتن نشانه‌ای از ایران است.

همیشه همین وقت سال در ایرانی. این روزها در اهواز چه می‌کنی؟

اهواز گردو غبار است، آمده ام به اتفاق دیگر همشهری‌ها خاک بخوریم.چند روز دیگر تمرین تیم ملی شروع می‌شود و باید بیایم تهران.تمام فرصت من برای دیدار‌های خانوادگی همین 12ـ10 روز است بعد مدام تمرین و سفر تدارکاتی داریم. از این‌که در این وقت سال به ایران می‌آیم خوشحالم و می‌توانم در تمرینات تیم ملی دوستانم را ملاقات کنم.

چند روز قبل از شروع اردو تولدت بود. دوستانی مثل صمد نیکخواه‌بهرامی کاپیتان تیم ملی بسکتبال کامنت‌هایی برایت گذاشتند و تولدت را تبریک گفتند. هدیه هم دادند؟

صمد از دوستان خوب من است.در تیم ملی روابط بسیار خوبی داریم و چند بار هم وقتی به آمریکا آمد با هم دیدار کردیم. هدیه تولدم محفوظ است که وقتی آمدم تهران به من می‌دهند.

امسال تیم ملی شرایط متفاوتی با گذشته پیدا کرده است. بیشتر نفراتی که با آنها صحبت می‌کنم انگیزه‌های بسیار خوبی برای این دوره جام ملت‌ها دارند. این شرایط برای تو چگونه است؟

جام ملت‌های این دوره انتخابی مسابقه‌های جهانی اسپانیاست و بی‌شک هر بازیکنی دوست دارد از آسیا وارد بازی‌های جهانی شود. بازیکنی مثل من در المپیک پکن به NBA معرفی شد، بنابراین عرصه‌های جهانی فرصتی است برای بازیکنانی که بخواهند در لیگ‌های بزرگ بازی کنند.پیروزی تیم ملی در بازی‌های آسیا افتخاری است برای همه، و راهیابی به مسابقه‌های جهانی هم لذت بخش است اما این موفقیت‌ها، امتیازهای فردی به همراه دارد و بازیکنان در هر دو زمینه تلاش می‌کنند به موقعیت‌های تازه‌ای در بسکتبال برسند.

دو سال پیش فرصت المپیک لندن از دست رفت.آیا فرصت جهانی شدن را می‌شود در اختیار گرفت؟

ما دو سال پیش خودمان این فرصت را از دست دادیم و اکنون با تجربیاتی که بدست آورده ایم فرصت جهانی شدن را براحتی از دست نمی‌دهیم. ما سال 2010 به بازی‌های جهانی ترکیه برای اولین بار صعود کردیم، بنابراین، این تجربه را داریم که چگونه دوباره از آسیا سهمیه بگیریم.درست است کار سختی داریم، اما به دلیل همان انگیزه‌هایی که اشاره کردید می‌توانیم با قدرت حریفان را کنار بزنیم.

بارها بازیکنان تیم ملی اعلام کرده​اند امکانات​مان ضعیف است.خود تو چند بار از نبود امکانات گله‌مند بودی. نبود امکانات با توجه به حضور در NBA برای تو بسیار ملموس‌تر است. فکر می‌کنی چه امکاناتی برای موفقیت‌های تیم ملی لازم است؟

امکانات متفاوت است. در این زمینه موارد کوچکی است که ما نداریم که وقتی جمع شوند، بزرگ می‌شوند. این امکانات شامل زمین بسکتبال، رختکن، پارکت، درجه حرارت و خیلی چیزهای دیگر است. من 10، 12 سال است که در تیم ملی بازی می‌کنم و در این مدت چند مسئول در سازمان تربیت بدنی و وزارت ورزش و جوانان تغییر کرده‌اند و هرکدام از آنها به من قول احداث سالن بسکتبال دادند ولی به قولشان عمل نکردند. البته گلایه‌ای هم ندارم؛ چون عادت کرده‌ام. همیشه همین‌طور بوده است. گرچه در آسیا تمام تیم‌ها از ما می‌ترسند.

یک روز کاپیتان تیم ملی مصاحبه کرد و از پاداش 200 دلاری برای قهرمانی تیم ملی در کاپ آسیا انتقاد کرد.

حق دارد. اگر با فوتبال مقایسه کنیم اصلا بسکتبال و قهرمانی‌هایش به چشم نمی‌آید. برای بازیکنانی مثل صمد 200 دلار به‌جای آن‌که پاداش قهرمانی باشد توهین است. ارزش کار را کوچک کرده‌اند. بهتر است این پاداش را اصلا ندهند. ما بازیکنان تیم ملی پیراهن کشورمان را بخاطر عشق و دینی که به ایران داریم برتن می‌کنیم و از کسی طلبکار نیستیم، اما دوست داریم آن‌طور که لیاقت ملی‌پوشان است با آنها برخورد شود. با این شرایط که شنیده‌ام تیم ملی برای سفرهای تدارکاتی مشکل بودجه دارد، اگر حداقل امکانات برای تیم ملی فراهم شود کافی است.

آیا این امکانات با بسکتبال در NBA قابل قیاس است؟

آمریکا و لیگ NBA را کنار بگذارید بروید ببینید امکانات ما نسبت به قطر، ژاپن، عربستان و عراق چگونه است که میزبانی غرب آسیا را گرفت. چرا ما با این که ده سال است در آسیا مقام می‌آوریم، نتوانسته‌ایم میزبانی بگیریم؟ این همه برای فوتبال خرج می‌شود، دو، سه میلیارد دلار از آن را به بسکتبال اختصاص دهند تا ایران میزبانی بگیرد و حداقل من یکی خوشحال شوم. من 11 سال است که در تیم ملی جلوی مردم خودمان بازی نکرده‌ام. هزینه آن فقط دو هتل، ده اتوبوس و پارکت کردن سالن آزادی است. برنامه‌ریزی‌ای که برای لیگ NBA می‌شود جالب است. 30 تیم در آن حضور دارند و بیش از 600 هزار نفر در این مجموعه و برای برگزاری لیگ با یکدیگر کار می‌کنند که مثل یک سازمان واقعی است. با وجود این به نظرم بسکتبال ما 100 سال دیگر هم که بگذرد به NBA نمی‌رسد.

با مهمت بچیروویچ ؛سرمربی تیم ملی ملاقات داشتی؟

با او تماس گرفتم. در مدت یک سالی که در ایران است هنوز موفق به کار کردن با او نشدم، اما کارش را در تیم اسلوونی زمانی که با آنها در رقابت‌های جهانی ترکیه بازی کردیم، دیده بودم. آدم خوبی است.

دوری تو از بسکتبال ایران و بازی نکردن در تیم ملی در بازی‌های مختلف، شرایط هماهنگی تو با بازیکنان تیم ملی را سخت نمی‌کند؟

دو سال است بازیکنان تیم ملی را ندیده​ام و با آنها تمرین نکردم، اما با تعدادی از آنها سال‌هاست که بازی می‌کنم و مشکل چندانی برای ایجاد هماهنگی ندارم اما با نفرات جدیدتر باید مدتی تمرین کنم.در تمرینات سعی می‌کنم تجربیاتم در NBA را در اختیار بازیکنان قرار بدهم. زمان برای هماهنگی وجود ندارد و از این بابت نگران نیستم.

برای بازی‌های بسکتبال باشگاه‌های غرب آسیا نامت در میان بازیکنان فولادماهان مطرح بود. با آنها مذاکره داشتی؟

بله صحبت‌هایی شد. اما من بازیکن ممفیس بودم و نمی‌توانستم برای تیم دیگری بازی کنم.

آیا تغییرات رقبای آسیایی را دنبال می‌کنی؟

مهم‌ترین حریفان ما چین، کره جنوبی و یکی از تیم‌های لبنان و اردن هستند. فیلیپین هم به‌دلیل میزبانی شرایط خوبی در بازی‌های امسال جام ملت‌های آسیا دارد با وجود این هیچ کدام از رقبا را نباید دست‌کم گرفت. نباید این​طور فکر کنیم که دیگران خوردند و خوابیدند و تنها ما کار کرده‌ایم. چین مربی یونان را استخدام کرده است. چند تیم دیگر به‌دنبال تابعیت دادن به بازیکنان خارجی هستند از جمله لبنان که شاید لورن وودز را تبعه کند. قطری‌ها هم که در این کار تبحر تاریخی دارند.

بحث راه‌اندازی آکادمی در اهواز ظاهرا خیلی جدی است.آیا امکاناتی برای این کار در اختیار داری؟

آکادمی بسکتبال را در خوزستان احداث می‌کنم و خودم در تمام کارهایش نظارت خواهم کرد. این کار بستگی به علاقه‌مندی مسئولان و همکاری آنها دارد.در اهواز باید مکان مناسبی در اختیارم قرار بدهند. اگر نشد در یکی از شهرهای آبادان یا خرمشهر اقدام به احداث آکادمی بسکتبال با معیارهای جهانی می‌کنم. به نظرم خوزستان استعدادهای زیادی در بسکتبال دارد که به‌دلیل امکانات کم نمی‌توانند شکوفا شوند.

یک 218 سانتی‌متری تاریخی

در تاریخ بسکتبال ایران بازیکنانی بالای دو متر چشم و چراغ تیم‌های ملی در ادوار مختلف رقابت‌های آسیایی بودند. بازیکنانی با این قامت برابر چشم بادامی‌های کوچک اندام اما متکی به بازی سرعتی، می‌توانستند تا حدودی بازی را به سمت زیر سبدها بکشانند و از این طریق به رقبای آسیایی ضربه بزنند.

در تاریخ بسکتبال ایران بازیکنان بالای دو متر به ندرت پیدا می‌شدند اما امیر ایلیاوی و بعد‌ها محسن صادق‌زاده سنترهای تیم‌های ملی در دوره‌های متفاوت به آرزوهای بسکتبال برای داشتن این قبیل بازیکنان خاتمه دادند. با پیشرفت بسکتبال، بازیکنانی بلند قامت که فاکتور قد یکی از معیارهای شناسایی و کشف استعداد است، بیشتر توجه مربیان را جلب کرد و روی این اصل بسیاری از مربیان به سمت شناسایی این گروه از بازیکنان رفتند.

در آغاز دهه 1380 در اردوهای تیم‌های پایه بسکتبال ایران بازیکنانی با قامت‌های 2 متر و 6 یا 2 متر و 8 سانتی‌متر جلب توجه کردند با این حال همان سال‌ها وقتی حامد حدادی با 2 متر و 18 سانتی‌متر وارد اردوهای ملی شد، آرزوی محال بسکتبال ایران از بین رفت و حضور بازیکنان بلندقامت در زیر سبدها تحقق پیدا کرد.حدادی و به‌دنبال او جابر روزبهانی با قامت 2 متر و 23 سانتی‌متر، آسمانخراش‌های بسکتبال ایران لقب گرفتند. حدادی سفری ناموفق به امارات داشت اما در بازگشت دوباره به ایران با تیم جوانان، نایب قهرمانی را برای اولین بار بعد از 32 سال از برپایی مسابقه‌های جوانان آسیا به بسکتبال ایران تقدیم کرد.

او همراه تیم ملی بسکتبال در بازی‌های 2006 دوحه قطر مقام سوم این بازی‌ها را بعد از بازی‌های آسیایی 1951 دهلی برای ایران تکرار کرد.

حدادی سال‌های 2007 و 2009 دوبار با تیم ملی بسکتبال در رقابت‌های جام ملت‌های فوکوشیمای ژاپن و تیانجین چین اول شد تا بی‌سابقه‌ترین نتایج بسکتبال ایران در زمان او و سایر بازیکنان همدوره‌اش در تیم ملی ایران رقم بخورد. حضور در المپیک برای دومین بار بعد از المپیک 1948 لندن و تجربه بازی‌های جهانی ترکیه برای نخستین بار از افتخارات حامد حدادی است.

او همچنین نخستین بازیکن ایرانی است که سال 2008 به NBA رفت و در بالاترین سطح بسکتبال دنیا بازی کرد. حدادی در فصل یارکشی 2004 NBA نیز شانس خود را برای عضویت در این لیگ آزمایش کرده بود اما این اتفاق چهار سال بعد و درست بعد از المپیک پکن برای او رخ داد.

محمد رضاپور / گروه ورزش