نخستین جشنواره ملی نمایشنامه نویسی برنده نداشت

اختتامیه نخستین جشنواره ملی نمایشنامه نویسی چهارشنبه هشتم خرداد ماه با حضور سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالن اصلی تئاتر شهر برگزار شد.

در این مراسم که با 45 دقیقه تاخیر آغاز شد هنرمندان و مدیرانی از جمله حمید شاه آبادی معاون هنری وزارت ارشاد، قادر آشنا مدیر کل مرکز هنرهای نمایشی، علی ایزدی دبیر جشنواره، علی نصیریان، داریوش و انوشیروان ارجمند، داریوش اسدزاده، اسماعیل خلج، محمود عزیزی، اردشیر صالح پور، عطاالله کوپال، مسعود دلخواه، اتابک نادری و... حضور داشتند.

در ابتدای اختتامیه علی ایزدی دبیر این دوره از جشنواره به بیان اطلاعاتی درباره چگونگی پذیرفتن آثار پرداخت و افزود: تا 20 فروردین ماه حدود 518 نمایشنامه به دبیرخانه جشنواره ارسال شده بود که طبق قوانین نمایشنامه هایی که اورجینال بوده و پیش از این نیز چاپ یا اجرای عمومی نشده بودند مورد پذیرش قرار گرفتند. در نهایت از میان 487 نمایشنامه تایید شده 13 اثر به عنوان برگزیده انتخاب شدند. 14 داور نیز آثار را مورد بازخوانی و داوری قرار دادند.

شاه آبادی: سهم تئاتر کشور از منابع مالی و دولتی محدود است

در ادامه، حمید شاه آبادی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برگزاری نخستین جشنواره ملی نمایشنامه نویسی گفت: حضور چهره‌های ناب و تأثیرگذار هنرمندان در اختتامیه جشنواره نشان از دغدغه‌ای است که پیشکوستان و هنرمندان تئاتر کشور طی سالیان سال با آن رو برو هستند.

وی افزود: در دوران مسئولیتم در هر استانی که حضور یافتم هنرمندان از کمبود سالن و امکانات گلایه داشتند. واقعیت این است که سهم تئاتر کشور ما از منابع دولتی و حمایتی بسیار محدود است. تئاتر نقش به سزایی در فرهنگ کشور دارد اما در طول این سالها به جایگاه ارزشمند این هنر کمتر توجه شده است. نمایشنامه مغز هنر تئاتر کشور است و هرچه بیشتر به این امر توجه کرده و دقیقتر و صحیح‌تر عمل کنیم تأثیر بسیاری در رشد تئاتر می‌گذارد.

معاون هنری وزارت ارشاد در پایان صحبت هایش با اشاره به جایگاه مهم نمایشنامه نویسان و لزوم نگارش آثار با کیفیت، بر توجه به داشته ها و منابع ملی و نگارش آثاری با هویت ملی تاکید کرد.

وزیر ارشاد: باید از فرهنگ اصیل ایرانی در نگارش نمایشنامه استمداد بطلبیم

سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که در این مراسم حضور داشت نیز گفت: نمایشنامه قویترین قالب ادبی، خلاقانه‌ترین گونه ادبیات و اصلی ترین رکن هنر تئاتر است. خوشبختانه این جشنواره با هدف ارتقای نمایشنامه و شناسایی نیروهای جوان و بهره‌گیری از اندیشه پیشکسوتان شکل گرفته است و امیدوارم مضامینی که با آداب و اعتقادات ما همخوانی دارد در این جشنواره ارائه شود.

وی افزود: به هر حال ما فرهنگی داریم که با فرهنگ غرب متفاوت است. نمونه آن را در جشنواره کن دیدیم که فیلم «آبی گرمترین رنگ است» که یک مضمون مبتذل و سخیف داشت و با فرهنگ کشورهایی مثل ما هم هماهنگی ندارد نخل طلا را از آن خود کرد. البته مقاومت‌هایی نیز در فرانسه به شکل تظاهرات چندین هزار نفری دربرابر این فیلم شکل گرفته است. به هرحال ما باید از فرهنگ اصیل و غنی خودمان استمداد بطلبیم. باید از ظرفیت فرهنگ اصیل ایرانی بیشتر بهره گرفت تا هنر ما قابلیت عرضه جهانی هم داشته باشد. امیدوارم اساتید و جوانان با تکیه بر این فرهنگ، آثار بسیار خوبی را ارائه دهند.

اعلام برگزیدگان نخستین جشنواره ملی نمایشنامه نویسی

هیات داوران اولین جشنواره ملی نمایشنامه نویسی ایران متشکل از عطاءالله کوپال، مصطفی مختاباد، فرهاد مهندس‌پور، حسین فرخی، احمد جولایی، جمشید خانیان، عبدالحی شماسی، ایوب آقاخانی، کوروش نریمانی، نادر برهانی مرند، حسین فدایی حسین، شهرام کرمی، منوچهر اکبرلو و قدرت الله فتحی ده نفر را شایسته تقدیر دانستند و به هر کدام از تقدیرشده ها مبلغ دو میلیون تومان اهدا شد.
 
از نمایشنامه های «صحنه هایی از زندگی پدرم» نوشته مهدی میرباقری از تهران، «چه گوارا» حمیدرضا نعیمی از تهران، «من عاشق خوش گذرونی ام» ناتاشا محرم زاده از گیلان، «تو مشغول مردنت بودی» کامران شهلایی از کرمانشاه، «دیوار زنگ نزده» لیلا روغن گیر قزوینی از قزوین، «سفر طولانی ایاز کوچیکه» کیومرث قنبری آذر از تهران، «یافت آباد» سید محمد مساوات از تهران، «کوک ترین سازم برای لمس انگشتانت» مهدی صفا از مازندران، «هبوط» حسن بیانلو از تهران تقدیر شد.
 
همچنین جایزه شش میلیون تومانی اثر سوم به منصور میخ بر از کرمانشاه برای نمایشنامه «قلیان قجری» و جایزه هشت میلیون تومانی رتبه دوم به علی میرزا عمادی برای نمایشنامه «دفاع» تعلق گرفت.

حاشیه ها:

اختتامیه نخستین جشنواره ملی نمایشنامه نویسی با حاشیه ها و حرف و حدیث هایی نیز همراه بود. با وجود حضور وزیر ارشاد و مدیران فرهنگی هنری در این مراسم حضور کم رنگ هنرمندان و مخصوصا نمایشنامه نویسان شناخته شده کشور کاملا مشهود بود.

در قسمتی از مراسم اختتامیه اپیزودی از نمایش«مرکب خوانی ارکستر مردگان» به کارگردانی محمودرضا رحیمی با نام حسنک وزیر به نمایش درآمد که با استقبال حضار نیز روبرو شد.

اجرای این اثر نمایشی به تازگی در مجموعه تئاتر شهر به پایان رسیده است. اجرای موسیقی و آواز ایرانی توسط گروه موسیقی «نغمه ساز» و پخش تصاویری از برگزاری جشنواره بخش های دیگر مراسم بودند.

«مگافونیا» در آخرین لحظه از میان برگزیدگان خارج شد

اما مهمترین حاشیه مراسم اختتامیه به معرفی برگزیدگان باز می گردد. بر اساس رای داوران قرار بر این بود که از 10 نمایشنامه برتر تقدیر و سه نمایشنامه نیز به عنوان رتبه های اول تا سوم در این مراسم معرفی شوند.

ایوب آقاخانی از داوران جشنواره که اعلام نام برگزیدگان را برعهده داشت بعد از خواندن اسم رتبه دوم جشنواره اعلام کرد که در همین لحظه از طرف علی ایزدی دبیر جشنواره به او اعلام شده است که چون نمایشنامه ای که قرار بوده به عنوان برگزیده اعلام شود بعد از ارایه به دبیرخانه به اجرای عمومی رفته است و این امر بر خلاف قوانین جشنواره به حساب می آید پس جشنواره نفر برتر نخواهد داشت بنابراین این جایزه 12 میلیون تومانی قرار است به 12 نمایشنامه نویس دیگر که در رتبه های پایین تری قرار دارند تعلق بگیرد.

طبق شنیده های تایید شده قرار بود نمایشنامه «مگافونیا» نوشته میلاد حسینی جایزه اول نمایشنامه نویسی را از آن خود کند اما در آخرین لحظه مدیران جشنواره مطلع شدند که اجرای این نمایش به تازگی در تالار محراب پایان یافته است و به همین دلیل تصمیم گرفتند که این متن را از داوری خارج کنند. این اتفاق در حالی افتاد که در میان نام تقدیر شدگان نمایشنامه هایی نیز به چشم می خورد که پیش از این اجرای عمومی یا نمایشنامه خوانی داشته اند.

دبیر جشنواره بعد از برگزاری مراسم گفت: هر زمان که مشخص شود نمایشنامه ای قبلا اجرای عمومی داشته است از جشنواره و داوری خارج خواهد شد و این اتفاق برای پنج متن دیگر نیز افتاده است. اما وی حاضر نشد نام نمایش برگزیده را که از داوری کنار گذاشته شده اعلام کند. وی درعین حال نقض قانون برخی دیگر از نمایشنامه های تقدیر شده را نیز نپذیرفت.

این صحبت ها در حالی مطرح می شود که سه نمایشنامه دیگر که در جشنواره تقدیر شدند پیش از این اجرای عمومی داشته اند بنابراین این شائبه به وجود می آید که اگر قرار است قانون رعایت شود چرا برای همه آثار این اتفاق نمی افتد بنابراین یا باید سه نمایشنامه دیگر نیز از داوری خارج شوند یا جشنواره قانون خودش را اصلاح کند و جایزه اول را به متنی که اجرای عمومی داشته بازپس بدهد.

برگزار کنندگان جشنواره می‌توانستند قبل از آغاز مراسم به اتفاق نظر برسند که به دلیل نقض قانون قرار نیست جایزه اول نمایشنامه نویسی داشته باشند و تمهیدی برای این مسئله می اندیشدند. می شد جایزه اول را به نفر دوم و جایزه دوم را به رتبه سوم اختصاص داد و یا از همان ابتدا اعلام می کردند که قرار است 12 جایزه بدهند و کسی شایسته دریافت رتبه اول نبوده است بنابراین وقتی قرار می شود همه چیز روی سن و در هنگام اعلام جوایز مشخص شود برای احترام به رای هیات داوران هم که شده بهتر بود نام نمایش مورد نظر را اعلام می کردند تا این همه حرف و حدیث پیرامون این مراسم و آراء داوران به وجود نیاید.

درحالی که تاکید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حمید شاه آبادی در مراسم های مختلف بر لزوم بهره گیری از منابع ملی و ایرانی در نگارش نمایشنامه و بها دادن به جوانان برای خلق آثار جذاب و با کیفیت بوده است اهدا جایزه به متنی ایرانی که با نثری گیرا و آرکائیک تلاش می کند اسطوره های ایران باستان را به تصویر بکشد می توانست در تشویق و حمایت از هنرمندان جوان و با استعداد مثمر ثمر باشد. البته این اتفاق درحالی باید می‌افتاد که برگزار کنندگان جشنواره قانون را برای همه به یک نسبت رعایت می کردند.(مهر)